Bornova İzmir Hakkında Bilgi | uygun oteller
uygun oteller: Bornova İzmir Hakkında Bilgi

27 Ekim 2010 Çarşamba

Bornova İzmir Hakkında Bilgi

İçinde yaşadığımız Bornova İzmir’in bir ilçesidir. İzmir’le, yine İzmir’in bir başka büyük ilçesi olan Karşıyaka ile hemen hemen bütünleşmiş durumdadır. Son yıllarda Bornova’yı Konak’a bağlayan metro hattının işletmeye açılması bu bütünleşmeyi daha hızlı ve daha etkin kılmıştır. Bornova, İzmir’i Ege Bölgesine ve İç Anadolu’ya bağlayan yolların önemli bir kavşak noktasıdır. Bu, tarih içinde de böyledir. Nitekim İzmir’i Anadolu şehirlerine bağlayan, birkaç yönde gelişen yollardan biri İzmir - Pınarbaşı - Bornova güzergahını izleyerek Manisa’ya ulaşıyordur.

Bornova adı üzerine değişik görüşler ileri sürülmüştür. Bunlardan birincisi Lembos manastırı kayıtlarına göre buranın Pirino-baris adını taşıdığı, komşusu Baris (Bayraklı) ile birlikte idari bir birim oluşturduğu görüşüdür.( Doğer, 138 - 139 ) Diğer bir açıklamaya göre, denize doğru burun şeklinde çıkıntı yaptığı için BURUNVARİ denilmiş daha sonra XVI. yüzyılda da Burunova olarak adlandırılmıştır. XVII. yüzyılda OVA sözü yerine Farsça âbad konularak BURUN-ABAD biçimine sokulmuş ve daha sonra Burunova’dan bozulmuş olan BORNOVA adı yaygınlık kazanmıştır.(Kütükoğlu, 65)

Bornova’nın tarih öncesini araştırmak, Helenistik, Roma, Bizans dönemleri tarihine girmek bu bildirinin sınırları dışında kalmaktadır. Ancak şu kadarını belirteyim ki günümüzde çevrede yapılan kazı ve araştırmalar bölgemizin tarihin en eski dönemlerinden beri önemli bir yerleşme alanı olduğunu ortaya koymaktadır. Bornova’nın Selçuklu ve Beylikler dönemi hakkındaki bilgilerimizde oldukça sınırlıdır. Ancak Osmanlı kaynaklarıyla birlikte Bornova üzerine sağlıklı bilgilere ulaşabiliyoruz. Burada bu konuda öncelikle aslında İzmir’li olan ve İzmir tarihine çok değerli katkılarda bulunan Prof.Dr. Mübahat S. Kütükoğlu’nun adını minnetle anmak isterim. Şimdi emekli olan Prof. Kütükoğlu, İzmir’in Osmanlı dönemi tarihiyle ilgili çok büyük çalışmalara imza atmıştır.

Bornova İzmir'in metropol ilçelerinden biridir. Yamanlar Dağı'nın eteğinde, 380 kuzey enlem ve 270 derece boylam üzerinde yer alır. İzmir'e 8 km uzaklıkta ve İzmir Büyükşehir Belediyesi (Anakent) sınırları içinde bir ilçe merkezidir. 470.211 yerleşik ve 1.000.000 hareketli nüfusa sahip olan Bornova, köyleriyle birlikte 205 kilometrekarelik bir alanı kapsamaktadır. Kuzeyinde Manisa ili toprakları; doğusunda Kemalpaşa ilçesi; batısında Karşıyaka, Bayraklı ve Konak; güneyinde Buca ile çevrelenir. Belediye teşkilatı 1882 yılında kurulmuş, 1957 yılında ilçe haline gelmiştir. Yüzölçümü 224 km2’dir. Nüfusu 481.739'dur (2008).
Konu başlıkları [gizle]
1 Tarihi
2 Nüfus
3 Eğitim
4 Sağlık
5 Kaynakça
6 Dış bağlantılar


Tarihi


İsmi Osmanlı kayıtlarında Birunabad olarak geçmiş ise de, Farsça "dış, harici" anlamına gelen "birun" kelimesinin, genellikle yer isimlerinde bir özel isimle birlikte kullanılan "-abad" takısı (İslamabad, Haydarabad gibi) ile pek uyuşmaması, Birunabad'ın başka bir ismin tahrif edilmiş veya uyarlanmış şekli olabileceğini düşündürmektedir. İsmin başlangıçta "Burunova" şeklinde geçtiği de öne sürülmüştür.
Bornova'nın çekirdeği bugün Erzene mahallesi diye anılan mahallenin Hükümet Konağı'nın arkasında kalan ve eski adı Havuzbaşı olan kısmıdır. Tarihi 1800'lere varan iki katlı ve bahçeli Rum evlerine hala rastlanabilen (ve çoğu yenileme ve yeniden değerlendirilmeye muhtaç) Erzene, 1924 Nüfus Mübadelesi'nden sonra, önce Kavalalılar ve Giritlilerce iskan edilmiş, 1950 sonrasında da Yugoslavya göçmenlerini barındırmıştır. Ayrıca Erzene'nin yanıbaşında başlangıcından beri bir Roman mahallesi bulunmuştur. Kavalalılar, o dönemde tarım arazisi olan Bornova ovasında tütüncülükle, Giritliler sebze meyvecilikle, Yugoslavyalılar ise bölgedeki mensucat fabrikalarında işçilik yaparak Türkiye ekonomisine ilk adımlarını atmışlardır.
Bornova, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ve özellikle 1865'de Halkapınar çıkışlı bir demiryolu hattının buraya uzatılmasıyla, İzmir'in zengin Levanten ailelerinin tercih ettiği bir yerleşim mekanı olmuştur. İzmir merkezinden daha ferah ve serin havası ve 1980'li yıllara kadar İzmir ile arasında varlığını sürdüren mandalina bahçelerinin nezih ortamı, İngiliz konsolosluğu rezidansının ve çoğu İngiliz kökenli pekçok ailenin muhteşem konaklarının Bornova'da inşa edilmesi sonucunu doğurmuştur (İtalyan ve Fransız kökenli Levantenler daha ziyade Buca'yı tercih etmişlerdir.)
Anekdotik bazda, Türkiye'deki ilk futbol maçı 1890 yılında İzmir'e gelen İngiliz denizcilerle İzmirli gençler arasında Bornova'da, ülkemizdeki ilk atletizm yarışmaları da 1895'de yine Bornova'da gerçekleşmiştir.
İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül 1922'de Türk ordusu İzmir'e Bornova'nın üst kısmındaki Belkahve Geçidi mevkiinden girmiş, Nif'te (Kemalpaşa) gecelediği 8 Eylül akşamının gecesinde muzaffer orduların komutanı Mustafa Kemal Paşa, Belkahve'ye çıkıldığında ayakların altında bütünüyle uzanan İzmir'i ilk kez buradan görmüştür.


Nüfus


2007 Nüfus Sayımı’na göre toplam nüfusu 476.153’tür. Bu nüfusun 470.211’i merkezde, 5.942’si belde ve köylerde yaşamaktadır. Nüfusu 2008 yılına göre 481.740'dir. Nüfus yoğunluğu 1771, 1990 sayımına göre nüfus artış oranı % 35.46’dır (1945 nüfusunun sadece 10 bin olduğunu da bu arada hatırlatmak gerekir). Bu baş döndürücü nüfus artışına rağmen Bornova'da gecekondulaşma yok denecek kadar azdır. Yaşam ömrünü tamamlayan eski yapılar, niteliklerine göre restore edilmekte ya da imar planları uyarınca yıkılmaktadır.

Eğitim

İlçede 77 ilköğretim okulu, 28 orta öğretim kurumu bulunmakta, 77396 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 3479 öğretmen görev yapmaktadır. İzmir'in en başarılı anadolu meslek liselerinden biri olan Bornova Kız Teknik Anadolu Meslek ve Meslek Lisesi de Bornova sınırlarındadır. Orta öğretim kurumları içinde başarılı bir kurum olarak Bornova Anadolu Lisesi bu ilçededir. 1966 yılından beri hizmet veren İzmir'in en meşhur liselerinden biri olan Suphi Koyuncuoğlu Lisesi de yine Bornova sınırlarında yer almaktadır. Ayrıca tüm Türkiye'den en başarılı öğrencilerin sınavla geldikleri, üniversite sınavlarının ve TÜBİTAK yarışmalarının en başarılı lisesi ünvanına sahip olan İzmir Fen Lisesi, Bornova'da Ege Üniversitesi kampüsünde bulunmaktadır.
Bornova, günümüzde hızla büyüyen bir yerleşim alanı ve bir üniversite kenti olmanın yanında, gelişmiş bir sanayi yöresidir. 1932 yılında Bornova Ziraat Mektebi'nin açılmasıyla çekirdeği oluşturulan ve İzmir’in ilk üniversitesi olan Ege Üniversitesi, Bornova’da kurulmuştur ve ana kampusü Bornova’dadır. Üniversite sayesinde Bornova 1960'lı yıllardan itibaren giderek öğrenci kenti olmaya başlamıştır.
2001 yılında da Yaşar Üniversitesi'nin Alsancak'taki kampüsünde eğitim öğretim hayatına başlamasından sonra ilk önce Bornova'da Yaşar Üniversitesi DYO Kampüsü, ardından da 2008 yılında yapımı biten ve Avrupa Standartlarını zorlayan görkemli Selçuk Yaşar Kampüsü eğitim öğretime başlamıştır. Ege Üniversitesi'nden sonra Bornova'da iki adet üniversite bulunması Bornova'nın merkezi ve genellikle Küçükpark etrafı öğrenci kampüsü haline gelmiştir. Kısacası Bornova, öğrenci merkezi olmuştur.

Sağlık

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nin gelişmesi, Ege ve yurt çapında ün kazanması da Bornova'yı bir çekim merkezi haline getiren bir başka etkendir. Bugün ilçede, 1 devlet hastanesi, 1 tıp fakültesi hastanesi, 19 sağlık ocağı, 1 SSK dispanseri, 6 sağlık evi ve 1 verem savaş derneği hizmet vermektedir.
İki büyük askeri birliğin yanı sıra, İzmir-Ankara İzmir-Aydın ve İzmir-Çanakkale karayolu ağının merkezinde bulunması, 2000 yılında metronun Bornova'ya uzanması ve İzmir Santral Garajı'nın ilçe içinde konuşlandırılmış olması ve yakın çevresindeki iki hakim aksın (Kemalpaşa Ovası ve Işıkkent) sanayi bölgeleri olarak saptanması ve 4 sanayi sitesinin yerleşim alanı içinde bulunması Bornova'nın gelişimine bugün ve gelecekte etki yapacak unsurların başında gelmektedir. Bornova bu arada, Pınarbaşı, Çiçekli ve yakın köyleriyle İzmir'in akciğeri konumunu sürdürmektedir.
Bornova'nın yerleşim büyük ölçüde şehir dokusunun içindedir. Bu nedenle bağlı beldesi yoktur. 12 köyü bulunmaktadır.

0 yorum:

About me

Şarkı Sitesi